Cenne torfowiska w Beskidach pod ochroną! Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Katowice planuje ważny projekt

Torfowiska spełniają wiele ważnych funkcji środowiskowych, jest to m.in. gromadzenia wód gruntowych i powierzchniowych, dzięki temu są naszymi sojusznikami w ochronie przed suszą. To specyficzne wyspy, wyróżniające się w krajobrazie i stanowiące miejsce życia rzadkich oraz ginących gatunków. Niestety torfowiska w naszej strefie klimatycznej szybko zanikają, pogarsza się ich stan, głównie z powodu zmian warunków wodnych i sposobów użytkowania.

– W okresie 2023-2025 będziemy realizować projekt pn. „Czynna ochrona torfowisk i tocji karpackiej w specjalnym obszarze ochrony siedlisk Beskid Żywiecki PLH240006”, na który pozyskaliśmy środki z WFOŚiGW w Katowicach. Zaplanowane działania będą polegały na koszeniu ręcznym torfowisk, usunięciu młodych drzew i krzewów wraz z usunięciem biomasy, a także ocenę wpływu tych zabiegów ze wskazaniami do dalszych działań ochronnych – mówi Przemysław Skrzypiec, zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach i Regionalny Konserwator Przyrody.

W Beskidzie Żywieckim torfowiska zajmują głównie niewielkie powierzchnie i często są zagrożone przez rozwój ekspansywnych gatunków roślin zielnych oraz drzew i krzewów. Koszenie tych terenów powinno odbywać się nie rzadziej niż co 5 lat i nie częściej niż co 3 lata.

Realizacja powyższych prac wynika z planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Beskid Żywiecki. Działania będą realizowane na terenie gmin, wchodzących w skład starostwa żywieckiego, Ujsoły, Jeleśnia, Milówka, Rajcza i Żywiec. Kluczowe dla sukcesu zadania jest jednak uzyskanie zgód właścicieli terenów, które wchodzą w skład chronionego obszaru.

– W celu przeprowadzenia zabiegów ochronnych konieczne jest pozyskanie zgód od właścicieli gruntów, na których występują torfowiska, dlatego regionalna dyrekcja zwróciła się do tych osób z uprzejmą prośbą o umożliwienie ochrony cennych terenów. Właściciele, udostępniając pod zabiegi przyrodnicze należące do nich działki, mogą bezpośrednio przyczynić się do ochrony tego ważnego obszaru. Bardzo istotne jest przy tym, że działania prowadzone na ich terenie w żaden sposób nie naruszą prawa własności – podkreśla konserwator.

Obszar Natura 2000 Beskid Żywiecki jako specjalny obszar ochrony siedlisk został wyznaczony w 2018 roku. Jego powierzchnia to ponad 35 tys. ha. Obszar ten charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem szaty roślinnej i dobrze zachowanymi, typowymi zbiorowiskami górskimi leśnymi i nieleśnymi.

Spośród licznych zbiorowisk roślinnych, których stwierdzono tu 56, należy zwrócić uwagę na obecność na wierzchowinach i grzbietach górskich torfowisk. Znajduje się tu jedno z czterech stanowisk tojadu morawskiego w Polsce i jeden z czterech rejonów występowania tocji karpackiej. Kompleksy leśne stanowią ostoje dużych drapieżników. Obszar jest również ważny dla ochrony ptaków m.in. głuszca.

Na terenie obszaru funkcjonuje dziesięć rezerwatów przyrody: Dziobaki, Oszast, Butorza, Gawroniec, Pilsko, Pod Rysianką, Śrubita, Romanka, Lipowska, Muńcoł.