Oświęcim: Symboliczna data pierwszego transportu polskich Żydów do KL Auschwitz

Dzisiaj przypada 65. rocznica pierwszej deportacji polskich Żydów do nazistowskiego obozu KL Auschwitz. 15 lutego 1942 r. grupę Żydów przywieziono transportem z Bytomia. Dzisiejsza data ma charakter symboliczny, gdyż na podstawie zachowanych materiałów historycznych nie da się ustalić, kiedy do Auschwitz faktycznie trafił pierwszy transport żydowski. Trudno także stwierdzić, ile liczył osób.

- Nie był w stanie tego określić nawet były komendant obozu Rudolf Hess. We wspomnieniach wyjawił tylko, że było to między grudniem 1941 a marcem 1942 roku. Wszyscy Żydzi przywiezieni w lutym 1942 roku zostali zgładzeni. Nie odbyła się ich selekcja, ani też nie wpisano ich w stan obozu. Dlatego nie zachowały się dokumenty świadczące o tym transporcie - wyjaśnia Franciszek Piper, szef Działu Historycznego Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Piotr Setkiewicz, kierownik Działu Dokumentacji Archiwalnej PMA-B w Oświęcimiu stwierdził, że po konferencji w Vannsee 20 stycznia 1942 r. wiadomo było, że Żydzi będą przedmiotem eksterminacji. Transporty do Auschwitz przybywały od pierwszych miesięcy 1942 roku, ale były one nieliczne i niewiele o nich wiadomo. Kłopot w tym, że nie było selekcji więźniów i wraz z tym nikła szansa, że któryś z więźniów mógł ocaleć i poświadczyć co się wydarzyło. Osoby te były przywożone do Auschwitz praktycznie na egzekucję i trudno powiedzieć nawet, że były jego więźniami.

Pierwszy udokumentowany transport Żydów dotarł do Auschwitz 26 marca 1942 roku z Popradu na Słowacji. - Z okupowanej przez Niemców Europy Żydów wysyłano w celu rzekomego osiedlenia i pracy na terenie okupowanej Polski. Masowe transporty do Auschwitz zaczęły się od słowackich Żydów - dodaje Franciszek Piper.

Eksterminacja narodu żydowskiego na masową skalę w KL Auschwitz-Birkenau rozpoczęła się od kwietnia 1942 r. W byłym nazistowskim obozie koncentracyjnym w latach 1940-1945 Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona ludzi, z tego co najmniej 960 tys. Żydów.