Pomnik Smoka Wawelskiego w Bielsku-Białej [ZDJĘCIA]. A wraz z nim kucharz Bartolini i samochód ekspedycji

Bajkowe Bielsko-Biała, czyli szlak bajkowych postaci z bielskiej wytwórni Studia Filmów Rysunkowych, ma nowych bohaterów! W czwartek 3 grudnia przy ul. 11 Listopada na wysokości placu Wojska Polskiego został odsłonięty pomnik przedstawiający Smoka Wawelskiego i Bartoliniego Bartłomieja z „Porwania Baltazara Gąbki". Jest szczególnie atrakcyjny dla dzieci, bo maluchy mogą wsiąść do samochodu Smoka. Tuż po odsłonięciu pomnika kilkoro dzieci skorzystało z tej okazji - frajdę mieli ich rodzice, którzy fotografowali swoje pociechy przy bohaterach serialu, który świetnie pamiętają ze swojego dzieciństwa.

Jestem bardzo zadowolony, że figura Bartłomieja Bartoliniego i Smoka Wawelskiego znalazła się na tym szlaku i doszlusowała do istniejących już postaci - przyznał obecny na wydarzeniu Tomasz Pagaczewski, syn Stanisława Pagaczewskiego, autora powieści „Porwanie Baltazara Gąbki”.

Pomnik Smoka w Bielsku-Białej: Bartolini miał mieć inny herb

Serial „Porwanie Baltazara Gąbki” powstał właśnie na podstawie tej powieści. Został stworzony w bielskim Studiu Filmów Rysunkowych w latach 1969-1970 (13 odcinków). Autorem projektów plastycznych wykorzystanych w filmach, jak i książkach był Alfred Ledwig, plastyk, scenarzysta, reżyser i współzałożyciel Studia Filmów Rysunkowych. Chcąc wykonać pomniki postaci nawiązujące do tego serialu konieczne było zdobycie zgody nie tylko autora projektów plastycznych wykorzystanych w filmach, ale i spadkobierców autora książki – Stanisława Pagaczewskiego.

Tomasz Pagaczewski wyznał, że jego ojciec pisząc w latach 60. ubiegłego stulecia tę powieść, miał sporo problemów z cenzurą. - W 1964 r. podczas pisania książki cenzor zażądał od ojca zmiany tekstu, bo nie mogła przejść postać niejakiego Pana Moczarka, jaka pojawiła się w powieści. Ojciec zupełnie nie wziął pod uwagę, że w 1964 r. Gomułka powołał gen. Moczara na stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Cenzor to wyłowił. Dlatego w książce nie ma Pana Moczarka, tylko Pan Mżawka – wyjaśniał syn pisarza.

Najciekawsze jednak, że kucharz Bartłomiej Bartolini wcale nie miał być kucharzem herbu Zielona Pietruszka! – Według cenzora książka musiała być poprawna politycznie i gospodarczo. A kto widział w latach 60. w sklepach mięsnych dobre zaopatrzenie? Kucharz Bartolini początkowo miał być herbu Dwa Widelce i Udziec Barani. Ale kto widział w 1965 roku udziec barani w sklepie mięsnym? Cenzura nakazała ojcu zmianę tego herbu, by nie drażnić społeczeństwa pustymi sklepami. Cenzor nakazał zmienić herb mięsny na herb jarzynowy, bo marchwi i kapusty w krakowskich sklepach było pełno – dodał Tomasz Pagaczewski.

Porwanie Baltazara Gąbki w Bielsku-Białej po... godzinach

Zdzisław Kudła, reżyser, były dyrektor bielskiego Studia Filmów Rysunkowych, przypomniał, że pomysł sfilmowania powieści zaproponował w 1968 r. Leszek Mech, scenarzysta, wieloletni współpracownik bielskiej wytwórni.

- W tym czasie dyrektor zaprosił do gabinetu Alfreda Ledwiga i mnie, by szybko stworzyć projekty plastyczne do tego serialu. Alfred podjął się projektu realizacji postaci, a ja dekoracji. Ten serial był realizowany poza godzinami pracy w ramach umowy o dzieło - animatorzy w domu, po godzinach, animowali. I tak w 1969 r. o powstało siedem filmów, a w 1970, sześć filmów - przypomniał Kudła.

Pomnik Smoka Wawelskiego i kucharza Bartłomieja Bartoliniego jest czwartym pomnikiem na szlaku bajkowych postaci w Bielsku-Białej - po Reksiu, Bolku i Lolku oraz Pampalinim łowcy zwierząt. Autorką modeli jest bielska rzeźbiarka Lidia Sztwiernia. - Który model był najbardziej wymagający? Te wszystkie otwarte twarze są trudne do wykonania. Mogłam zrobić zamknięty pysk Smoka Wawelskiego, ale pomyślałam, że ciekawiej będzie wyglądało, gdy pysk Smoka będzie otwarty i uśmiechnięty – wyznała artystka.

Jarosław Klimaszewski, prezydent Bielska-Białej przyznał, że bohaterowie serialu „Porwanie Baltazara Gąbki” są jego ulubionymi. - Mam nadzieję, że ta rzeźba wpisze się w różnorodność naszego miasta i będzie stanowiła atrakcję dla dzieci z Bielska-Białej i gości, gdy tylko uporamy się z tym ogólnoświatowym wyzwaniem, jakim jest pandemia. Już poprzednie rzeźby cieszyły się wielkim powiedzeniem wśród dzieci i dorosłych – przyznał.

W Bielsku-Białej będzie Don Pedro!

Przy okazji odsłonięcia pomnika Smoka Wawelskiego i kucharza Bartoliniego bielscy urzędnicy zapowiedzieli dalszy rozwój bajkowego szlaku - w fazie projektu jest kolejny pomnik, będzie przedstawiał Don Pedra, postać szpiega z Krainy Deszczowców, który podążał tropem Smoka Wawelskiego i kucharza Bartoliniego. Realizacja tej rzeźby jest na etapie projektu, pomnik Don Pedra ma szansę stanąć w mieście w 2021 r.

- Planujemy piątą rzeźbę na szlaku, bo nawiązujemy do tradycji Studia Filmów Rysunkowych. To dobry czas, że ten szlak się rozwija, zwłaszcza, że jest zapewnione finansowanie dla Centrum Bajki i Animacji, jakie powstanie w oparciu o dorobek studia – dodał prezydent.