Retrofity. Jak odróżnić dobre i złe produkty dostępne na rynku?

Fakt, że polskie prawo zabrania stosowania retrofitów LED zamiast tradycyjnych żarówek halogenowych na drogach publicznych nie oznacza, że wszystkie produkty tego typu dostępne na rynku (sprzedaż jest dozwolona) są niebezpieczne, oślepiają innych kierowców lub mogą uszkodzić instalację elektryczną samochodu. Brak odpowiednich regulacji prawnych w Polsce sprawia, że klientom po prostu trudno jest odróżnić produkty wysokiej jakości od tych, które nie spełniają żadnych standardów.

Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że retrofity LED są już warunkowo dopuszczone do użytku w Austrii, Chorwacji, Czechach, Francji i Niemczech, a w innych państwach europejskich trwa dyskusja nad ich wprowadzeniem. Retrofity LED można legalnie stosować i w naszym kraju, ale wymaga to sporo zabiegów związanych z badaniami technicznymi pojazdu, co powoduje, że kierowcy rzadko kiedy decydują się na taką ścieżkę, by zgodnie z prawem korzystać z najnowszych rozwiązań technicznych.

Ofertę retrofitów można podzielić na produkty najwyższej jakości, które na wielu światowych rynkach już dawno mają homologację i zostały zalegalizowane oraz na segment „noname”, czyli wkłady wykonane najtańszym kosztem, których główną zaletą jest wyłącznie cena zakupu, a za pozostałe parametry takie jak jakość światła, trwałość, bezpieczeństwo użytkowania nikt już nie gwarantuje. Takich retrofitów nie można używać w żadnym europejskim kraju.

W internecie możemy znaleźć zarówno bardzo dobre produkty, jak również takie, których jedyną zaletą jest niska cena (na zdjęciu przykładowa wizualizacja typowego produktu "noname"). Wątpliwości budzą już czasem same parametry oświetlenia deklarowane na opakowaniu (160000LM - 160 000 lumenów - ilość światła emitowanego przez lampę).

W tym materiale odpowiemy na pytanie jak odróżnić retrofity godne zaufania od pozostałych. Albo inaczej – jakie cechy konstrukcyjne wyróżniają retrofity bezpieczne w użytkowaniu i co sprawia, że są wyraźnie droższe od tanich odpowiedników bezmarkowych.

W retrofitach, zamiast skrętki, która emituje światło żarząc się w szklanej bańce wypełnionej gazem (najczęściej należącym do grupy halogenów), źródłem światła jest chip z diodami LED. Kluczowe znaczenie dla parametrów oświetleniowych ma umiejscowienie tego elementu. Chodzi o to, aby po zamontowaniu retrofita w reflektorze, był on wypozycjonowany dokładnie tak jak skrętka w żarówce halogenowej. To podstawowy warunek prawidłowej współpracy retrofita z optyką reflektora.
W markowych retrofitach chip LED jest wypozycjonowany tak jak skrętka w żarówce halogenowej, co zapewnia idealną współpracę z optyką reflektora.

W retrofitach premium parametry te są bardzo precyzyjnie skalibrowane, a efekty prac konstruktorów – potwierdzone laboratoryjnie. A zatem nie zawsze im większe chipy tym lepiej. Wręcz przeciwnie - chip LED ma naśladować żarnik żarówki halogenowej, a więc powinien mieć podobne, czyli niewielkie gabaryty. Warto w tym miejscu przypomnieć, że retrofity Philips uzyskały już homologację dopuszczającą je do użytku na drogach publicznych w takich krajach jak Austria, Chorwacja, Czechy, Francja i Niemcy.

Dobrej klasy retrofity idealnie pasują do obudowy reflektora – da się je zamocować równie pewnie jak żarówki halogenowe, które zastępują. Wszyscy liczący się producenci dążą do miniaturyzacji retrofitów. W przypadku produktów Philips i tak zwanej linii easy-fit, czyli Ultinon Access 2500, udało się już osiągnąć rozmiar identyczny jak żarówek halogenowych.
Wprowadzone w ubiegłym roku najnowsze retrofity Philips Ultinon Access pod względem gabarytów nie różnią się w zasadzie od tradycyjnych żarówek, nie wymagają rezystorów zewnętrznych i dzięki temu idealnie mieszczą się w reflektorach.

Bardzo dużym wyzwaniem dla producentów jest system chłodzenia retrofitów. Podczas pracy LEDy nagrzewają się, a dla prawidłowego działania retrofitów konieczne jest wydajne odprowadzenie ciepła od chipu LED. Właśnie dzięki temu mają one większą żywotność i świecą stabilnie (brak migotania, ściemniania żarówki).

W markowych retrofitach stosuje się zarówno bierne (odpowiednie materiały przewodzące ciepło) jak i czynne systemy chłodzenia (wentylatory), które odprowadzają wysoką temperaturę bez szkody dla reflektora. W tanich odpowiednikach systemy te zazwyczaj nie są zbyt dobrze dopracowane i może dochodzić do nadtopienia tworzywa, z którego jest wykonany reflektor lub do uszkodzenia instalacji elektrycznej.

To co jest na opakowaniach retrofitów nie zawsze musi pokrywać się z rzeczywistością. Markowe retrofity odpowiadają swoimi parametrami świecenia najlepszym żarówkom halogenowym, a pod względem wytrzymałości są od nich wielokrotnie lepsze. Deklarowane kilak tysięcy lumenów na tanich retrofitach klasy „noname” jest zazwyczaj wyłącznie nieuczciwym marketingiem. To samo dotyczy informacji o żywotności kilkadziesiąt tysięcy godzin. Owszem częściowo może być to prawda ale tylko dla samego chipu LED, a nie całego urządzenia, pracującego w temperaturze kilkudziesięciu stopni, a nie laboratoryjnych 25 stopniach.